شیمی آلی یکی از شاخه های بسیار مهم شیمی است که اساس ترکیبات آن کربن و هیدروژن (هیدروکربن) می باشد.
شیمی
آلی اهمیت فوقالعاده زیادی در تکنولوژی و زندگی دارد و در واقع، شیمی
رنگدانهها و داروها، کاغذ و جوهر، رنگهای نقاشی و پلاستیکها، بنزین و
تایرهای لاستیکی است؛ همچنین، شیمی غذایی است که میخوریم و لباسی است که
میپوشیم، همه و همه ترکیبات شیمیایی ساخته شده با استفاده از دانش شیمی
آلی می باشد .
شیمی آلی شالوده زیستشناسی و پزشکی است. ساختمان موجودات
زنده، به غیر از آب، عمدتاً از مواد آلی ساخته شدهاند؛ مولکولهای مورد
بحث در زیستشناسی مولکولی همان مولکولهای آلی هستند. زیستشناسی در مقیاس
مولکولی همان شیمی آلی است.
شاید دور از انتظار نباشد که بگوئیم ما در
عصر کربن زندگی میکنیم. هر روزه، روزنامهها ذهن ما را متوجه ترکیبات کربن
نظیر کلسترول و چربیهای اشباع نشده، هورمونها و استروئیدها، حشرهکشها و
فرومونها، عوامل سرطانزا و شیمی درمانی، DNA و ژنها مینمایند. به خاطر
نفت، جنگها به راه افتاده است.
یکی دیگر از ترکیبات شیمیایی بسیار مهم در عصر کنونی که با استفاده از دانش شیمی آلی ساخته می شود، پلیمرها هستند.
کاغذ
، چوب ، نایلون ، الیاف پلی استر ، ظروف ملامین ، الیاف پلی اتیلن ، اندود
تفلون ظروف آشپزی ، نشاسته ، گوشت ، مو ، پشم ، ابریشم ، لاستیک اتومبیل
و... ، ماکرومولکولهایی هستند که روزانه با آنها برخورد میکنیم.
به
عنوان مثال پلی اتیلن (کمچگالی ، شاخهدار) یکی از پلیمرهای مهم می باشد
که بصورت لایه ورقه در صنایع بسته بندی ، کیسه پلاستیکی ، الیاف پارچه
بافتنی ، بستهبندی غذای منجمد ، پرده ، پوشش پلاستیکی ، عایق ، سیم و کابل
، بطری بکار میرود. همچنین ، وسایل خانگی ، اسباب بازی ، مبلمان و ...
همه از انواع دیگر پلیمرها ساخته می شوند.
روغنها و چربیها نیز از ترکیبات شیمیایی مهم در شیمی آلی است که برای بدن و در زندگی کاربرد فراوان دارند.
کودهای شیمیایی و علف کش ها نیز از ترکیبات شیمیایی بسیار مهم قابل استفاده در کشاورزی است که باعث بالا بردن بازده کشاورزی می شود.
شیمی
دارویی ، گسترهای از علوم دارویی است که اصول شیمی و محیط زیست شناسی
را برای ایجاد واکنشی که میتواند منجر به مواد دارویی جدید شود، بکار
میبرد.داروهایی که اکنون جزء یکی از ارکان زندگی بشر درآمده است:
کاربرد داروها
داروها بر اساس مقاصد خاصی بکار میرود که عبارتند از :
تامین مواد مورد نیاز بدن ، مثل ویتامینها
پیشگیری از عفونتها ، مثل سرمهای درمانی و واکسنها
سمیتزدایی ، مانند پادزهرها
مهار موقتی یک عملکرد طبیعی ، مانند بیهوش کنندهها
تصحیح اعمالی که دچار اختلال شدهاند و ... .
مواد
ساختمانی مانند انواع مصالح، رنگها و شیشه ها همه از ترکیبات شیمیایی
ساخته شده با استفاده از دانش شیمی می باشند. شیشه ، مایعی میباشد که
بسیار سرد شده است و در حرارتی پایینتر از نقطه انجماد آن ، در حالت مایع
قرار دارد و بطور عمومی ، جسمی است شفاف که نور بخوبی از آن عبور میکند و
پشت آن بطور وضوح قابل روئیت میباشد.
عمل عکاسی و عکس انداختن عملی است که همه ی مراحل آن با استفاده از ترکیبات و اعمال شیمیایی انجام می شود.
عطرها
موادی هستند که انسانها برای اینکه خوشبو باشند و در نزد دیگران مقبول ،
از آنها استفاده میکنند. عطرهایی که از مواد طبیعی بدست میآیند، مانند
مشک آهوی ختن ، اندکند. اغلب این مواد ، از مواد و ترکیبات شیمیایی و بصورت
سنتزی تولید میشوند. با ساختار عطرها آشنا میشویم.
مواد سازنده عطر
هر نوع عطر دستکم از سه جزء تشکیل یافته است که فراریت و وزن مولکولی آنها تا حدی باهم تفاوت دارند.
جزء اول
جزء اول که تاپ نوت نامیده می شود، فرارترین ماده و مشخصترین بو را در دارا بوده و در تولید عطر کاربرد دارد.
جزء دوم
جز دوم که میدل نوت نامیده می شود، کمتر فرار است و عموما عصاره یک گل (بنفشه ، یاس و غیره) است.
جزء سوم
آخرین جزء یا اندنوت ، کمترین فراریت را دارد و معمولا یک رزین یا پلیمر مومی است